tal manganowa – charakterystyka i zastosowanie
Stal manganowa, znana również jako stal Hadfielda, to stal stopowa zawierająca wysoki poziom manganu (11–20%) i węgla (0,8–1,4%). Jest to materiał wyjątkowy dzięki swojej zdolności do utwardzania powierzchniowego podczas pracy w trudnych warunkach obciążeń dynamicznych. W wyniku odkształceń plastycznych w warstwie powierzchniowej powstają struktury o bardzo wysokiej twardości, co zwiększa odporność na ścieranie.

Główne właściwości:
Samoutwardzalność: W trakcie użytkowania materiał twardnieje na powierzchni, zachowując ciągliwość w rdzeniu.
Wysoka odporność na ścieranie: Idealna do zastosowań w warunkach intensywnego zużycia mechanicznego.
Odporność na uderzenia: Utrzymuje wysoką udarność nawet w stanie utwardzonym.
Zdolność do pracy w ekstremalnych warunkach: Doskonała w warunkach dużych nacisków, tarcia i dynamicznych obciążeń.
Skład chemiczny:
Węgiel (C): 0,8–1,4%
Mangan (Mn): 11–20%
Krzem (Si): do 1%
Fosfor (P): do 0,05%
Siarka (S): do 0,05%
Obróbka cieplna:
Stal manganowa jest hartowana w wodzie po nagrzaniu do temperatury 1000–1100°C. Proces ten pozwala na uzyskanie struktury austenitycznej, która zapewnia unikalne właściwości mechaniczne i użytkowe.

Typowe gatunki:
X120Mn12 (1.3401): Klasyczna stal Hadfielda.
GX120Mn13 (1.3406): Stal odlewana.
X200Mn12: Gatunek o zwiększonej zawartości manganu do 20%.